Verdwenen plastic

Macro- en microplastics, ‘The Microbead wave’ hier gevonden

 

Een zojuist gepubliceerde studie in PNAS (Proceedings of the National Academy of Science) laat zien dat er in de oceanen veel minder plastic zit dan werd verwacht. Zo’n 99% minder, ofwel 100 keer minder dan tot nu toe gedacht werd. Het moet er direct bij vermeld worden dat in deze studie wordt gekeken naar kleine fragmenten, het microplastic dat kleiner is dan 5 mm. Voor wat betreft het grove plastic zijn er geen duidelijke gegevens beschikbaar. Er wordt vermeld dat dit microplastic het grootste deel vormt van het plastic dat in de oceanen drijft.

De onderzoekers namen tussen 2010 en 2011 meer dan 3000 monsters over de hele wereld. Dankzij deze proeven en voorgaande publicaties van andere auteurs konden ze vaststellen en bevestigen dat de grootste concentratie plastic zich in de centra van de 5 gyres bevindt, waarvan de grootste, the North Pacific Gyre, ook het meeste plastic bevatte. Dit strookte dus met de verwachtingen, maar ze observeerden ook dat de totale hoeveelheid plastic slechts tussen de 7.000 en 35.000 ton zit. De tot nu toe gemaakte schattingen zijn gebaseerd op de productie van plastic en het percentage daarvan dat in de zee eindigt sinds 1970 en liggen rond de miljoen ton. Het is duidelijk dat er, tenminste met de methode die gebruikt is door deze onderzoekers, slechts een fractie van wordt teruggevonden.

Het plastic dat in de zee drijft kan in fragmenten uiteenvallen onder invloed van onder andere mechanische erosie en Uv-straling. De onderzoekers lieten zien dat vooral de kleinste fragmenten, kleiner dan 2 mm, verdwenen waren.

Wat is er met dit plastic gebeurd? Er worden vier mogelijkheden in beschouwing genomen:

1. Het plastic wordt uit de gyres gecentrifugeerd en belandt op de kust.

2. Het microplastic valt uiteen in nog kleinere deeltjes, ofwel nanoplastic.

3. Het plastic wordt overgroeid door organismen waardoor het zinkt.

4. Het wordt door organismen opgegeten.

Het eerste punt wordt als onwaarschijnlijk beschouwd, aangezien de microplastics als het ware in de gyre ‘gevangen’ zitten. Het tweede punt is daarentegen goed mogelijk. Men heeft immers al gezien dat er bacteriën zijn die samen met algen een communiteit vormen of ‘plastisphere’. Deze ‘plastisphere’ is misschien in staat het plastic af te breken tot miniem kleine deeltjes tot in de orde van grootte van één micron, waardoor het niet in de netten blijft zitten. Het derde punt is ook een mogelijkheid: in het geval het plastic begroeid raakt met organismen zinkt het, althans tot op een zekere hoogte, al naar gelang de dichtheid ofwel de diepte van het water. Men heeft al wel gezien dat op grotere diepte het plastic haar organismen weer verliest omdat daar minder licht is of omdat door de verzuring kalk afgebroken wordt. Het zou vervolgens weer omhoog gaan. Dit punt wordt daarom niet waarschijnlijk geacht. De vierde mogelijkheid wordt als de meest waarschijnlijke gezien. Het microplastic kan worden opgegeten door zoöplankton of door vissen. Het zoöplankton en de vissen worden op hun beurt weer gegeten door grotere organismen waardoor het verdwijnt of op de zeebodem terecht komt met de dood van deze dieren. Het plastic kan ook terechtkomen in de ontlasting van de vissen die het niet verteren waardoor het relatief snel naar de bodem zakt.

Aangezien hier geen studie naar gedaan is, benadrukt men tot slot dat het de hoogste tijd wordt en ander uit te zoeken. Tot het zover is moeten we er natuurlijk voor zorgen dat er zo min mogelijk plastic in de oceanen belandt. Het is zeker nodig er minder van te consumeren maar, men moet er vooral voor zorgen dat het niet als zwerfvuil via de rivieren in de oceanen terecht komt. Kortom, goed opruimen na de openluchtfeesten en picknicks. Bovendien bestaat er het project van The Ocean Cleanup waaraan iedereen met een donatie aan kan bijdragen. Dit project voorziet binnen 2020 de gyres schoon te maken, zodat er zich in ieder geval geen extra microplastics meer kunnen vormen en kunnen ‘verdwijnen’ in de magen van vissen en vogels.