Wolven, honden en vossen

Vorig weekend is er in Nederland bij Duiven een wolf waargenomen. Het is nog niet honderd procent zeker, want aan de hand van onduidelijke foto’s was het niet goed vast te stellen. Het zou ook om een zwervende hond kunnen gaan. Dit is natuurlijk voor iedere natuurliefhebber groot nieuws, ook al is het waarschijnlijk dat hij weer terug naar Duitsland is gelopen. Dit voorval haalt veel verhalen naar boven over wolfachtige honden in de metro van Moskou en tamme Siberische vossen als huisdieren.

A: een gevlekte vacht was het eerste zichtbare kenmerk B: Tamme vossen komen naar mensen toe.

In Rusland werden in 1959 door Dmitri Belyaev experimenten gestart met de Siberische vos (vulpus vulpus), een grijszwarte versie van de rode vos. Belyaev probeerde van dit wilde dier een

puppy's van de Siberische vos

tam dier te maken, ofwel het te domesticeren, door het gedurende tientallen jaren te selecteren op een mensvriendelijk gedrag. Er werd een fokprogramma opgesteld waarbij de vossen die het minst agressief of bang waren eruit werden gehaald om die vervolgens weer met elkaar te kruisen. De mate van tamheid wordt gemeten met de vluchtafstand: de afstand waarop een mens kan naderen totdat het dier op de vlucht slaat. Na zo’n 30 generaties was het inderdaad gelukt een tamme vos voort te brengen. Deze vos heeft veel weg van een puppy en veel hond-achtige kenmerken, hooggedragen krulstaarten, kwispelen zodra hij mensen ziet en blaffen. Vaak heeft hij ook een gevlekte vacht. Het zijn typische kenmerken van honden. Deze vossen worden net als honden ook tweemaal per jaar loops i.p.v. een keer per jaar. De dieren worden als huisdieren verkocht om het onderzoek, dat nog steeds aan de gang is, te bekostigen.

In Moskou is sinds tientallen jaren het tegenovergestelde aan de gang. Daar leven honden in de metro van Moskou. Ze schijnen precies te weten waar de metro hen brengt en stappen netjes in. Na enkele stations meegereisd te zijn

Metrohond wachtend op de metro

stappen ze weer uit. Het gaat om zwerfhonden die verwilderd zijn. Ze nemen steeds meer kenmerken van de wolf over. De bioloog Andrei Poyarkov is gespecialiseerd in wolven en bestudeert de zwerfhonden sinds dertig jaar. Ze hebben inmiddels allemaal een middelgrote maat en hun vacht vertoont minder tekening en wordt hariger. De staart wordt voller en hun kop wordt puntiger. De oren staan rechtop. Hoewel er beweerd wordt dat ze mensenschuw zijn, is dat niet op te maken uit de filmpjes en foto’s. Daar liggen sommige honden rustig op de bank naast passagiers te slapen. Behalve deze metrohonden, waarvan er ongeveer tachtig zijn, telt Moskou bijna 35.000 zwerfhonden.

Poyarkov onderscheidt vier soorten straathonden: de wachthond, de afvaleter, de wilde honden en bedelhonden. De wachthond stelt zich vaak ten dienst van mensen en bewaakt terreinen of goederen, waarvoor hij beloond wordt met voedsel. Hij beschouwt een persoon als de leider. De afvaleter voedt zich met vuilnis. De echte wilde honden hebben helemaal geen contact meer met mensen en lijken het meest op wolven: ze leven s’nachts en jagen op ratten. De bedelhonden zijn het meest intelligent. Ze weten wie er voedsel bij zich heeft en kunnen inschatten welke mensen het meest geneigd zullen zijn dit te delen.

Moskovieten zijn dol op hun straathonden, ze vervullen allerhande nuttige functies en houden de straten schoon. Een vrouw liep met haar terriër de metro in en kwam een metrohond (Malchik) tegen. Deze laatste verdedigde zijn territorium en de vrouw stak hem met een keukenmes dood. De vrouw werd voor een jaar psychiatrisch behandeld en voor de hond werd een standbeeld opgericht dat nu in de metro-ingang staat.

Hier volgt een filmpje over de metrohonden van Moskou.

Helaas nemen de aanvallen van honden steeds meer toe. Dit is vooral te wijten aan de agressieve rassen die, wanneer ze thuis problemen geven, op straat achtergelaten worden.

Uit: developmental biology, pippaphubpages.