Op zoek naar de klepel

bij dezen en genen

Pseudowetenschap en kwakzalverij

Een paar dagen geleden kreeg ik van een goede vriendin de volgende aankondiging binnen. Het gaat om een zogenaamd webinar, een seminar of lezing, die via het web te volgen is. Tot mijn grote schrik bleek het te gaan om ‘herprogrammering van DNA en cellen via epigenetische informatie die voortkomt uit magnetische velden, geluidsvibratie en coherent water.’ Dit is zo ongeveer de samenvatting van de titel van het webinar. Deze titel laat zien dat het om de grootst mogelijke onzin gaat en ik ga er zeker niet serieus op in.

Het is absoluut onduidelijk wat coherent water zou moeten zijn. Mocht iemand het begrijpen dan kan hij of zij hieronder misschien uitleggen waar het om gaat. Hier en hier kan er meer over gevonden worden.

Dat organen of cellen geluid of akoestische vibraties kunnen produceren zou een grote doorbraak zijn, maar we hebben er helaas niets van gehoord tot nu toe. Dat ze daarmee cellulaire functies op moleculair, submoleculair en kwantumniveau kunnen regelen is ook totaal nieuw.

Er werkt een arts aan mee: Dr. Carlo Ventura (M.D. Ph.D.) van het academisch ziekenhuis van Bologna. Vooral om deze reden heb ik dit webinar doorgestuurd naar het Italiaanse equivalent van de vereniging voor kwakzalverij, de CICAP.

Het webinar is vrij toegankelijk dus het is geen oplichterij; iedereen moet zelf maar weten hoe hij voor de gek wenst gehouden te worden.

Ik heb tot nu toe geen antwoord gehad.

Het is verontrustend hoeveel kwakzalverij en zweverigheid er te vinden is in de wereld en hoe massaal er naar geluisterd wordt. Zo schreef Jerry Coyne over het feit dat Rupert Sheldrake, de meest toegejuichde pseudowetenschapper van het moment, nu ook te horen is geweest op TED, de beroemde maar hierdoor dus beruchte organisatie voor conferenties over Technology, Entertainment and Design. Ook PZMyers schreef erover. Een enorme teleurstelling in wat ooit een mooie serie conferenties vormde. Het is waarschijnlijk ook op aandringen van Coyne mogelijk om nu onder deze TED talk commentaar achter te laten en dat kan hier:
Er zijn tot nu toe nog bijzonder weinig reacties te lezen. Het valt ook op hoeveel positieve reacties er zijn op deze TED-talk. Het commentaar van Coyne is hier te lezen:

Veel wetenschappers leven temidden van andere wetenschappers en merken vaak niet hoe er aan de wetenschap getornd wordt vanuit de hoek van de creationisten, de kwakzalverij en oplichterij in het algemeen. Gelukkig zijn er een aantal wetenschappers zoals Jerry Coyne, PZMyers en Larry Moran die voor ons een oogje in het zeil houden.

18 Reacties op “Pseudowetenschap en kwakzalverij

  1. harry pinxteren maart 7, 2013 om 17:37

    er gebeurt wel wat op het wetenschappelijk front hoor marleen, dit even ter gerusstelling, al gaat het hier dan om de zielkunde: http://www.biomedcentral.com/2050-7283/1/2

  2. Marleen maart 7, 2013 om 17:55

    Harry, de situatie is schrijnend in de psychologie, ‘we’ weten er inmiddels wel wat van.
    Toch zijn dit soort webinars en types als Sheldrake bijzonder gevaarlijk. Er worden enorme grote groepen mensen voor de gek gehouden en als je ze dan ook nog eens persoonlijk kent en ziet dat het echt geen domme mensen zijn komt het allemaal wel erg dichtbij.
    Volgende keer een leuker blog, ik moest dit even kwijt.

  3. Stefania maart 7, 2013 om 21:46

    Het stoort me ook, vooral om vaak mensen misleid worden die toch al niet zo sterk in de schoenen staan door ziekte of ander leed. In Nederland mag tenminste nu geen reclame meergemaakt worden voor homeopathische middelen dat vind ik al heel wat.

  4. Marleen maart 7, 2013 om 23:24

    Stefania, je hebt volkomen gelijk. Ik had nog niet eens rekening gehouden met mensen die bijzonder makkelijk ten prooi vallen aan loze beloftes. Dat maakt bepaalde vormen van pseudowetenschap alleen nog maar gevaarlijker.

  5. tsjok45 maart 8, 2013 om 00:47

    Doelpubliek van de opportunisten uit het creationisme ,de kwakzalverij , de anti wetenschap en de oplichterij zijn mensen die geloven in het magische denken als een waardevolle bijdrage aan de “wetenschappelijke” kennis en van minstens evenveel waarde ( indien al niet superieur )als de kennis verkregen volgens de natuurwetenschappelijke methode .T’is echt huilen …. dt dit soort goedgelovigheid nog steeds de dfienst uitmaakt …

  6. gert korthof maart 8, 2013 om 10:02

    Marleen: hou het hoofd koel! 🙂 Geen paniek! 🙂
    Waar rook is, is vuur. zie over epigenetics:
    Exercise Alters Epigenetics: Exercise causes short-term changes in DNA methylation and gene expression in muscle tissue that may have implications for type 2 diabetes.
    en:
    http://en.wikipedia.org/wiki/Behavioral_epigenetics
    en nog veel meer.

  7. harry pinxteren maart 8, 2013 om 10:59

    marleen,
    ik snap nu waarom je het allemaal zo hoog opneemt, terwijl voor mij sheldrake alleen maar een ongevaarlijke idioot is. Maar no sweat: als die mensen slim genoeg zijn, zullen ze vanzelf wel tot inzicht komen, toch? Je kunt ze er in ieder geval niet toe dwingen als ze het zelf niet snappen.
    En wat die zielkundigen betreft, ach, ze halen even de krant met hun onderzoekje, en daarna hoor of zie je er niks meer van. Ze slaan nog geen deuk in een pakje boter; het is niet meer dan een vorm van dure werkverschaffing. Ik kan er over meepraten want ik was erjarenlang zelf bij.

    En dit moet ik even kwijt: wat me stoorde aan die hele stapel-affaire. Zegge en schrijven een artikel heb ik in al die kwaliteitskranten van dit land geteld dat het punt maakte: het niet gaat om die fraude van stapel, maar het probleem zijn al die psychologen die ongestoord hun onzin kunnen blijven produceren en gewoon slecht werk afleveren, al belazeren ze de kluit niet bewust. Nog erger zou ik zeggen. Kahneman heeft zich daar terecht wel druk over gemaakt. Gelukkig komt er nu een beetje actie. Je kunt beter bioloog zijn dan psycholoog!

    ps: maar dat wist je natuurlijk al: die hele Ep is geen haar beter dan de rest van dat zielkundige onderzoek – met uitzondering van een paar mensen, gelukkig, al zijn het er maar een paar!

    goed, ander onderwerp 😉

  8. gert korthof maart 8, 2013 om 11:28

    goed, ander onderwerp:

    With a Little Help from Prokaryotes
    Science, vandaag

    Horizontal transfers were long thought to be specific to Prokaryotes, with the exception of the spread of transposable elements among closely related species and of intracellular transfer from mitochondria and plastids to the nuclear genome (5, 6). Recent studies report an increasing number of transfers into eukaryotic genomes from other, less ancient organelles (7), endosymbionts (8), and free-living organisms (9), showing that genetic diversification by horizontal transfer propels eukaryotic evolution (see the figure). For example, more than 5% of the gene repertoire of the diatom Phaeodactylum tricornutum probably originated from bacteria

  9. Marleen maart 8, 2013 om 11:29

    tsjok45,

    Dat magische denken is natuurlijk niet te definieren, maar ik snap wat je bedoelt. Dat het de dienst uit maakt hoop ik toch van niet al ben ik er wel bang voor als je zo om je heen kijkt. Om te huilen is het zeker…

  10. Marleen maart 8, 2013 om 11:37

    Gert, ja een ander onderwerp graag. Maar nog even terugkomen op je verwijzingen naar epigenetica. Ik heb zelf bijzonder duidelijk wat epigenetica precies inhoudt, zowel wat betreft de differentiatie van weefsels gedurende de embryogenese als de zogenaamde ‘erfelijke’ epigenetica. Dat epigentische markering voort zou kunnen komen uit invloeden van buitenaf is ook een bekend verschijnsel, maar dat deze markering een gevolg zou kunnen zijn van magnetische velden, geluidsvibratie en coherent water is natuurlijk van de gekke en ik hoop dat we het daar over eens zijn.

    Bedankt voor je verwijzing naar Science. Zeker een blogje waard, eens zien of er wat meer over te vinden is want science kan ik niet bij.

  11. Marleen maart 8, 2013 om 11:47

    Harry, Sheldrake zal nooit ‘tot inzicht’ komen. De man is een ‘buffone’ een clown die de wetenschap belachelijk probeert te maken om zijn eigen visie te kunnen promoten en zijn boeken te kunnen verkopen. Mensen die eventueel wat twijfels hadden zullen nu zeggen: “Zie je wel, hij is ook bij TED geweest, het is dus een serieuze wetenschapper”. Heb je het commentaar gelezen bij de TED discussie over zijn talk ? Niets dan lof voor deze oplichter. Het is werkelijk om je haren uit je hoofd te trekken.

    De EPers waar jij het over hebt is van een ander slag. Ze verzinnen gegevens om te kunnen publiceren. Ze hebben niet als doel de hele bevolking te misleiden. Ze willen slechts publiceren om carriere te maken. Ook dat is erg en te veroordelen, maar ze vallen niet de wetenschap aan zoals Sheldrake doet. Deze man is knettergek en hele volkstammen lopen achter hem aan en beweren dat het zo’n goede wetenschapper is. Lees het commentaar onder de link naar de discussie (die slechts tot morgen beschikbaar blijft):

    http://www.ted.com/conversations/16894/rupert_sheldrake_s_tedx_talk.html

  12. gusbolden maart 8, 2013 om 15:46

    Hm, koosher water kan ik me nog iets bij voorstellen 😉 Maar het is straks 1 april. Zit daar misschien enige coherentie met het artikel in? Herprogrammering van cellen/DNA door geluid…Muziek wellicht? 50 watt of 100? Lijkt me een uitstekend idee. Daarbij zo’n speaker, daar zit een joekel van een magneet in. Hm? ik dacht maar. Hahaha.
    FF serieus, ik kan me voorstellen dat je je druk maakt, lui die veel poen verdienen aan quatsch.
    Helaas de mens wil bedot worden…

  13. harry pinxteren maart 9, 2013 om 12:13

    marleen,

    jij hebt meer psychologische kennis dan ik. Ik weet niet of sheldrake niet deugt en of die meeste EP-ers alleen maar bezig zijn met hun baantjes

    maar zoals ik ook al voorstelde: ander onderwerp

    ik weet er wel eentje: bijzonder onderzoek. Slechts het begin. Er komt meer. Dit hebben we hard nodig. Spannend. Interessant. Stop de persen. Blog er over!

    http://www.cell.com/cell-stem-cell/retrieve/pii/S1934590913000076

  14. Meneer Opinie maart 15, 2013 om 21:45

    Ik heb op een van de linkjes naar coherent water gedrukt. Hilarisch! De schrijvers hebben werkelijk geen enkel idee van fotosynthese, chemie en natuurkunde. Natuurlijk, het is erg dat er mensen die het nog geloven ook, maar dat kunnen we alleen veranderen door goed onderwijs te geven en niet door dit soort kletspraatjes te verbieden of te proberen ze te bestrijden.

    Het wordt pas erg als dit soort lui probeert om potjes met ´coherent water´ te verkopen als werkzaam medicijn tegen kanker of HIV.

  15. Marleen maart 15, 2013 om 23:34

    Een speciale groet aan Meneer Opnie waar we al lang niets meer van hoorden.
    Goed onderwijs is zeker van belang. Probleem is dat dat pas na 10 tot 20 jaar zijn vruchten afwerpt. In die tussentijd moet dit soort pseudoscience op een directere manier bestreden worden, bijvoorbeeld door het onder de aandacht te brengen en het te veroordelen.

    Ik weet niet of men het gevolgd heeft in de kranten in Nederland. Maar zelfs serieuze wetenschappers kunnen de fout ingaan en bekennen dat ze getuige zijn geweest van een wonder. Het gaat om Dr. Onno van Schayck die dit in een openbare video vertelde. Hij heeft terecht af moeten treden van een van zijn functies. Op dit moment is er nog steeds groot tumult over van Schayck. Het is werkelijk heel interessant te lezen wat de gelovigen daar van denken.

  16. Meneer Opinie maart 18, 2013 om 18:19

    Sorry voor de lange stilte. Ik moest werken en ik had weinig toegang tot internet. Dat laatste wordt hopelijk permanent beter in de nabije toekomst.

Praat mee en laat hier uw reactie achter

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Footnotes to Plato

because all (Western) philosophy consists of a series of footnotes to Plato

Zwervende gedachten

Een filosoof over argumentatie, biologie, handelingstheorie en wat hem verder invalt

mjusicamanti.wordpress.com/

per amanti della vera musica

SangueVivo

Ancora solo un battito in più - blog personale di Paolo Minucci

Scientia Salon

An archived blog about science & philosophy, by Massimo Pigliucci

Infinite forme bellissime e meravigliose

si sono evolute e continuano a evolversi

Meneer Opinie

Altijd een mening, maar niet altijd gehinderd door kennis van zaken

The Cambrian Mammal

An evo-devo geek's scientific meanderings

Why Evolution Is True

Why Evolution is True is a blog written by Jerry Coyne, centered on evolution and biology but also dealing with diverse topics like politics, culture, and cats.

Evolution blog

bij dezen en genen

The Finch and Pea

A Public House for Science

voelsprieten

* wonder van het alledaagse *

kuifjesimon

Just another WordPress.com site

The Amazing Comics Men

Comics by Dutch cartoonists Jan the Stripman & Wim the Mysterious Helpman

Barbara Jansma

Prenten, spotprenten en schilderijen

Glaswerk

Ongepoetst en uit de hand

%d bloggers liken dit: